Najważniejsze zmiany w egzaminach na prawo jazdy w 2024r.

Zmiany, zmiany, zmiany. Zmiany w przepisach ruchu drogowego, zmiany w egzaminowaniu osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdów. Nieustanne zmiany, których celem jest poprawa bezpieczeństwa na drodze. Wygląda na to, że rok 2024 będzie w tym zakresie wyjątkowy i poniższe rozporządzenie nie kończy tego procesu.

24 listopada 2023r. minister infrastruktury podpisał rozporządzenie w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach. Zapisy rozporządzenia weszły w życie z dniem 1 stycznia 2024r. Przedstawiamy najważniejsze zmiany i nowe regulacje.

Potwierdzenie tożsamości egzaminowanego

Nowe rozporządzenie ministra infrastruktury aktualizuje listę dokumentów, na podstawie których osoba egzaminowana może przystąpić do egzaminu. Obecnie jest możliwość potwierdzenia tożsamości egzaminowanego nie tylko przy pomocy dowodu osobistego, paszportu, karty pobytu, tymczasowego zaświadczenia tożsamości, polskiego dokumentu tożsamości cudzoziemca czy zgody na pobyt tolerowany, ale również za pomocą dokumentów elektronicznych w aplikacji mObywatel. 

Zmiana jak najbardziej na plus, zważywszy, że z e-dowodu korzysta już ponad 11 milionów Polaków, a liczba ta systematycznie rośnie. Taka zmiana to duże ułatwienie dla osób przystępujących do egzaminu, zwłaszcza tych którzy na co dzień nie korzystają z tradycyjnych dokumentów.

Przy korzystaniu z tej opcji potwierdzania tożsamości należy pamiętać, że w przypadku wątpliwości ze strony egzaminatora co do tożsamości osoby może wystąpić z jego strony żądanie wyświetlenia kodu QR w celu dokonania weryfikacji kodu.

Kontakt z WORD/DORD

Kolejna zmiana ułatwiająca procesowanie spraw związanych z egzaminem na prawo jazdy to możliwość kontaktowania się egzaminowanych z WORD-ami drogą elektroniczną. Można przesyłać do WORD-u m.in. dokumenty elektroniczne opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. I chociaż lista takich dokumentów jest szeroka trzeba pamiętać, że nie wszystkie  dokumenty zostały objęte taką możliwością. W przypadku podstawiania pojazdu OSK na egzamin nadal obowiązuje forma tradycyjna!

Przepis mówi, że przed przystąpieniem do egzaminu na prawo jazdy kategorii b osoba egzaminowana informuje ośrodek egzaminowania o numerze identyfikującym profil kandydata na kierowcę oraz składa lub przesyła środkami komunikacji elektronicznej, z wykorzystaniem rozwiązań teleinformatycznych udostępnianych przez ośrodek egzaminowania lub jako dokument elektroniczny opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, odpowiednio:

1) dowód uiszczenia opłaty za egzamin;

2) wniosek, o którym mowa w art. 53 ust. 4a ustawy, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w art. 53a ust. 1 ustawy;

3) wniosek, o którym mowa w art. 54 ust. 6 lub art. 56 ust. 7 ustawy;

4) wniosek, o którym mowa w art. 55 ust. 1 ustawy, z podaniem imienia i nazwiska oraz numeru instruktora, wskazanego w tym wniosku;

5) potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię lub wydruk wypełnionej karty przeprowadzonych zajęć z części praktycznej szkolenia, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 3 ustawy, jeżeli egzamin ma być przeprowadzany pojazdem ośrodka szkolenia kierowców, w którym było przeprowadzone szkolenie uzupełniające lub z udziałem instruktora, który je przeprowadzał;

6) informację o potrzebie przeprowadzenia egzaminu pojazdem, o którym mowa w art. 54 ust. 5 ustawy, lub z udziałem tłumacza języka migowego lub systemu językowo-migowego, o którym mowa w art. 56 ust. 8 ustawy.

Dodatkowo osoba egzaminowana, nie później niż na 2 dni robocze przed planowanym egzaminem, informuje w formie pisemnej ośrodek egzaminowania, że nie stawi się na egzamin w wyznaczonym terminie. Dopuszcza się przesłanie powyższej informacji środkami komunikacji elektronicznej, z wykorzystaniem rozwiązań teleinformatycznych udostępnianych przez ośrodek egzaminowania lub jako dokument elektroniczny opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.

Nagrania z egzaminu na prawo jazdy

Obowiązek rejestrowania egzaminów na prawo jazdy zaczął obowiązywać w Polsce 10 stycznia 2006 r. Dotychczas w rozporządzeniu była jednak mowa jedynie o przechowywaniu nagrań w pomieszczeniu zabezpieczonym przed dostępem osób trzecich. Obecnie ośrodek egzaminowania ma obowiązek wyznaczenia miejsca do przeglądania zarejestrowanego przebiegu części praktycznej egzaminu czyli innymi słowy musi wyznaczyć pomieszczenie, w którym filmy będą okazywane zainteresowanym.

Co to oznacza na zdającego egzamin? Czy teraz każdy będzie mógł po egzaminie - czy to z wynikiem pozytywnym czy negatywnym obejrzeć nagranie?

Możliwość przeglądania nagrań nie oznacza, że zaraz po egzaminie osoba egzaminowana będzie mogła od razu obejrzeć takie nagranie. Jest to zwyczajnie niemożliwe z punktu widzenia zarówno organizacyjnego, jak i zapisów w rozporządzeniu. Osoba egzaminowana ma możliwość zapoznania się z nagraniem, jednak wymaga to zwrócenia się do dyrektora ośrodka lub złożenia skargi dotyczącej egzaminu. Na oglądanie filmu będzie wyznaczony osobny termin. 

Zapisy wyraźnie mówią, że zarejestrowany przebieg części praktycznej egzaminu mogą przeglądać:

1) dyrektor lub osoba przez niego upoważniona;

2) egzaminator nadzorujący;

3) osoba, o której mowa w art. 69 ust. 4 ustawy;

4) osoba egzaminowana lub jej pełnomocnik oraz egzaminator, który przeprowadził ten egzamin – w przypadku złożenia skargi dotyczącej egzaminu;

5) egzaminator, który przeprowadził ten egzamin – w przypadku wszczęcia postępowania wyjaśniającego dotyczącego oceny przeprowadzonej części praktycznej egzaminu lub sposobu jego przeprowadzenia.

Nowe zapisy są niewątpliwie dobrym krokiem w stronę transparentności egzaminów i w razie wątpliwości osoby egzaminowanej dają możliwość zrozumienia przez nią dlaczego egzamin zakończył się wynikiem negatywnym. Wydaje się, że spełniają one intencje pomysłodawców,  że takie zapisy dają możliwość jeszcze lepszego przygotowania się do kolejnego egzaminu co finalnie powinno wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa na drogach. 

Informowanie o niepoprawnie wykonanym zadaniu.

Egzaminator na prawo jazdy od 1 stycznia 2024 r. nie będzie miał obowiązku bezzwłocznego informowania egzaminowanego o niepoprawnie wykonanym zadaniu. Nie powie również egzaminowanemu w trakcie trwania egzamin, że podjął decyzję o negatywnym wyniku. Informacja taka pojawi się tylko w przypadku, w którym egzaminator zdecyduje się przerwać egzamin z powodów określonych w rozporządzeniu.

Wydaje się, że obecnie w mediach ma miejsce przekaz, że w czasie egzaminu egzaminator nie będzie mówił o błędach, aby między innymi nie stresować przyszłego kierowcy. Nic bardziej mylnego, bowiem zapisy rozporządzenia zwolniły egzaminatora wyłącznie z bezzwłocznego informowania o błędzie. Zgodnie z zapisami rozporządzenia podczas części praktycznej egzaminu egzaminator informuje osobę egzaminowaną o nieprawidłowym wykonaniu zadania egzaminacyjnego podając informację o nazwie zadania, w którym został popełniony błąd a w przypadku określonym w § 12 ust. 2 lub przerwania egzaminu, egzaminator informuje osobę egzaminowaną o negatywnym wyniku części praktycznej egzaminu. 

Egzaminator bezpośrednio po zakończeniu części praktycznej egzaminu szczegółowo omawia z osobą egzaminowaną oraz odpowiednio tłumaczem lub instruktorem obecnym na egzaminie wynik części praktycznej egzaminu, a jeżeli wynik jest negatywny – podaje przyczyny uzyskania negatywnego wyniku.

Reasumując: jeśli osoba egzaminowana popełni błąd to egzaminator poinformuje ją o tym i wówczas musi ona zastanowić się na czym on polegał i więcej go nie powtórzyć. Jeśli osoba egzaminowana usłyszy informację o nieprawidłowym wykonaniu zadania, ale nic o wyniku egzaminu to znaczy, że nadal jest szansa na pozytywny wynik. Jeśli jednak dojdzie do sytuacji, która będzie niebezpieczna dla osoby egzaminowanej lub innych uczestników ruchu to egzaminator nie pozwoli już dalej jechać a wynik egzaminu będzie negatywny. Nowe zapisy złagodziły sposób informowania o błędzie i dały egzaminatorowi możliwość wybrania dogodnego momentu, tak aby ozdoba egzaminowana skupiła się na prowadzeniu pojazdu i  z tego punktu widzenia jest to zmiana na plus.

Zmiany dla zdających prawo jazdy na motocykl

Zgodnie z nowymi zapisami rozporządzenia o negatywnym wyniku egzaminu na prawo jazdy dla motocyklisty może zdecydować "nieprawidłowy sposób wykorzystania stroju". Co to oznacza? Otóż zgodnie z przepisem w przypadku części praktycznej egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 lub A brak umiejętności wykorzystania przez osobę egzaminowaną stroju określonego w § 13 ust. 1 lit. f oraz ust. 1 pkt 3, nie pozwala na realizację  pozostałych zadań na placu manewrowym oraz w ruchu drogowym.

Zgodnie z rozporządzeniem warunkiem przeprowadzenia egzaminu jest zapewnienie przez osobę egzaminowaną w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, lub A odpowiedniego, podlegającego ocenie egzaminatora, stroju ochronnego w postaci:

1. a) obuwia pełnego zakrywającego stopę wiązanego lub zapinanego na klamry, rzepy lub zatrzaski lub obuwia typu motocyklowego,
2. b) spodni z długimi nogawkami,
3. c) kurtki z długimi rękawami zapinanej na suwak, guziki lub zatrzaski,
4. d) rękawic chroniących i zakrywających całe dłonie

– z wyjątkiem osoby egzaminowanej w zakresie prawa jazdy kategorii AM, w przypadku gdy pojazd egzaminacyjny dla prawa jazdy kategorii AM umożliwia przebywanie egzaminatora w pojeździe.

W przypadku braku spełnienia w/w warunków egzaminator nie przeprowadzi egzaminu państwowego a wniesiona opłata egzaminacyjna nie podlega zwrotowi.